iphepha_ibhena

Iindaba

Indlela yokuphila elula iTshintsho ekunciphiseni iCholesterol ngokwemvelo

Ukugcina amanqanaba e-cholesterol enempilo kubalulekile kwimpilo yentliziyo kunye nempilo yonke.Amanqanaba aphezulu e-cholesterol angakhokelela kwiingxaki ezahlukeneyo zempilo, kuquka nesifo senhliziyo kunye nesifo.Nangona amayeza angamiselwa ukulawula i-cholesterol, utshintsho olulula lwendlela yokuphila lunokudlala indima ebalulekileyo ekunciphiseni i-cholesterol ngokwemvelo.Ukutya ukutya okunempilo, ukwenza umsebenzi oqhelekileyo womzimba, ukulawula uxinzelelo, ukulala ngokwaneleyo, kunye nokujoyina isicwangciso sokuncedisa ukutya ngamanyathelo abalulekileyo ekugcineni amanqanaba e-cholesterol enempilo.Ngokwenza olu hlengahlengiso luncinci kwindlela yakho yemihla ngemihla, unokuphucula impilo yentliziyo yakho kwaye ugcine impilo yakho yonke.

Yintoni iCholesterol?

I-cholesterol yi-waxy, into enamafutha efumaneka ngokwemvelo kuyo yonke iseli yomzimba wethu.Sisithako esibalulekileyo esifunekayo ukuvelisa iihomoni, ivithamin D, kunye nezinto ezincedisa ukwetyisa.Nangona i-cholesterol iyimfuneko ukuze imizimba yethu isebenze ngokufanelekileyo, amanqanaba aphezulu e-cholesterol anokuba yingozi kwimpilo yethu.

Imizimba yethu ivelisa i-cholesterol esibindini nasemathunjini, kwaye sikwatya i-cholesterol ngokutya okuthile, okufana nenyama, inkukhu, kunye neemveliso zobisi ezinamafutha apheleleyo.Kukho iindidi ezimbini ze-cholesterol: i-high-density lipoprotein (HDL) cholesterol, ebizwa ngokuba yi-cholesterol "elungileyo", kunye ne-low-density lipoprotein (LDL) cholesterol, ebizwa ngokuba yi-cholesterol "embi".

I-cholesterol ye-HDL ithathwa njenge "lungile" kuba inceda ukususa i-cholesterol engaphezulu ye-LDL egazini kwaye iyibuyisele esibindini, apho inokwaphulwa kwaye ikhutshwe emzimbeni.I-cholesterol ye-LDL, kwelinye icala, inokwakheka kwimithambo, yenze i-plaque, ivale imithambo kwaye inciphise ukuhamba kwegazi.Oku kwandisa umngcipheko wesifo senhliziyo, isifo sohlangothi, kunye nezinye iingxaki zentliziyo.

Yintoni iCholesterol?

Amanqanaba aphezulu e-cholesterol yegazi ngumngcipheko omkhulu wesifo senhliziyo, oyena nobangela uphambili wokufa kwihlabathi liphela.Izinto ezininzi zinokubangela i-cholesterol ephezulu, kubandakanywa ukutya okungenamsoco, ukungabikho kokuzivocavoca umzimba, ukutshaya, ukutyeba, kunye neemeko ezithile zonyango, ezifana nesifo sikashukela kunye ne-hypothyroidism.

Ukumisela amanqanaba akho e-cholesterol, uvavanyo lwegazi olubizwa ngokuba yiprofayili ye-lipid okanye ipaneli ye-lipid isoloko yenziwa.Olu vavanyo lulinganisa i-cholesterol epheleleyo, i-cholesterol ye-LDL, i-cholesterol ye-HDL, kunye ne-triglycerides (olunye uhlobo lwamafutha egazini lakho).

Zimbini iindidi eziphambili zecholesterol: iLDL neHDL

I-cholesterol ye-LDL: I-cholesterol ye-LDL imele i-low-density lipoprotein kwaye yaziwa ngokuba yi-cholesterol "embi".Oku kungenxa yokuba kunokukhokelela ekwakhekeni kweplaque, indibanisela yamafutha, icholesterol kunye necalcium enokuvala imithambo kwaye ithintele ukuhamba kwegazi.Xa ukuhamba kwegazi kuvaliwe, unokuba nesifo senhliziyo okanye isifo.

I-cholesterol ye-HDL: I-cholesterol ye-HDL imele i-high-density lipoprotein.Ibizwa ngokuba yi-cholesterol "elungileyo" kuba i-HDL ikhusela intliziyo.Umsebenzi weHDL kukuthutha inxalenye yeLDL cholesterol isuka entliziyweni iyise esibindini, apho inokukhutshwa emzimbeni.

Yintoni ebangela i-cholesterol ephezulu?

1. Imiba yokutya

Ukutya kwethu kudlala indima ebalulekileyo ekumiseleni amanqanaba e-cholesterol.Ukutya okunamafutha amaninzi kunye ne-trans fat kunokukhokelela ekwandeni kwe-low-density lipoprotein (LDL) cholesterol, edla ngokubizwa ngokuba yi-cholesterol "embi".Ukutya inyama ebomvu ngokugqithisileyo, iimveliso zobisi ezinamafutha amaninzi, ukutya okuqhotsiweyo, amashwamshwam agayiweyo, namaqebengwana enziwe ngepastries kunokukhokelela ekunyukeni kweLDL cholesterol, enokuvala imithambo ize ithintele ukuhamba kwegazi.

2. Indlela yokuphila yokuhlala phantsi

Ukungabikho kokusebenza komzimba yenye into ephambili kumanqanaba aphezulu e-cholesterol.Ukuzilolonga rhoqo kunceda ukonyusa i-high-density lipoprotein (HDL) cholesterol, edla ngokubizwa ngokuba yi-cholesterol "elungileyo", edlala indima ebalulekileyo ekuhambiseni i-cholesterol engaphezulu isuka egazini iyise esibindini ukuze ilungiswe.Ngaphandle kokusebenza ngokwaneleyo komzimba, ukulingana phakathi kwe-LDL kunye ne-HDL cholesterol inokuphazamiseka, kubangele amanqanaba e-cholesterol anyuke.

3. Ukutyeba nokutyeba

Ukutyeba kakhulu okanye ukutyeba kunxulumene ngokusondeleyo namanqanaba aphezulu e-cholesterol.Ukugqithisa, ngakumbi malunga nesisu, kwandisa i-cholesterol ye-LDL kunye namanqanaba e-triglyceride ngelixa unciphisa i-cholesterol ye-HDL.Ukutyeba ngokugqithiseleyo kuchaphazela amandla omzimba wokugaya ngokufanelekileyo kunye nokususa i-cholesterol egazini, ekhokelela ekuqokeleleni kwe-cholesterol kunye nophuhliso lwe-atherosclerosis.

Yintoni ebangela i-cholesterol ephezulu?

4. Imiba yemfuza

Abanye abantu banotyekelo lwendalo lokuba namanqanaba aphezulu e-cholesterol ngenxa yeengxaki zofuzo ezifana ne-familial hypercholesterolemia.Ezi meko ziphazamisa amandla omzimba okucoca i-cholesterol ye-LDL engaphezulu yegazi, ebangela ukuba amanqanaba e-cholesterol aphakamileyo.Imiba yemfuza ichaza kuphela ipesenti encinci yeemeko ze-cholesterol ephezulu, kodwa akufanele zihoywe xa kuhlolwa izinto ezinobungozi zomntu.

5. Ukutshaya nokusela

Ukutshaya kunye nokusela utywala ngokugqithiseleyo kunokuchaphazela kakubi amanqanaba e-cholesterol.Ukutshaya kuyehlisa i-HDL cholesterol, kuyenza ingasebenzi kakuhle ekususeni i-cholesterol ye-LDL egazini.Ikwayonakalisa ulunwe lwemithambo yakho, yenza kube lula ukuba i-cholesterol ingene kwaye yenze i-plaque.Kwelinye icala, ukusela kakhulu kunokunyusa amanqanaba etriglycerides, uhlobo oluthile lwamafutha egazini olunxulunyaniswa necholesterol ephezulu.

Ziziphi iimpawu ezi-5 ze-cholesterol ephezulu?

1. Intlungu yesifuba okanye i-angina: Enye yeempawu ezibalulekileyo ze-cholesterol ephezulu yintlungu yesifuba okanye i-angina.Xa i-plaque ikhula emithanjeni, inokuthintela ukuhamba kwegazi kwisihlunu sentliziyo, kubangela intlungu yesifuba okanye ukungakhululeki.Le ntlungu inokungena kwiingalo, emagxeni, entanyeni, emhlathini, okanye ngasemva kwaye idla ngokubangelwa kukuzibhokoxa ngokomzimba okanye uxinzelelo lwengqondo.Ukuba ufumana iimpawu ezinjalo, kufuneka ufune unyango ngokukhawuleza.

2. Ukudinwa okugqithisileyo kunye nobuthathaka obugqithiseleyo: Ukuziva udiniwe rhoqo okanye ubuthathaka ngaphandle kwesizathu esicacileyo kunokuba luphawu olufihlakeleyo lwe-cholesterol ephezulu.Xa imithambo ivalwa yi-plaque buildup, inokuthintela ukuhamba kwegazi emzimbeni, nto leyo ebangela ukudinwa nobuthathaka.Ezi mpawu zihlala zingaqatshelwa okanye zibalelwa kubomi obuxakekileyo okanye ukungalali.Nangona kunjalo, kubalulekile ukunikela ingqalelo kule miqondiso, njengoko ingabonisa iingxaki zempilo eziphantsi, kuquka i-cholesterol ephezulu.

Ziziphi iimpawu ezi-5 ze-cholesterol ephezulu?

3. Ukuphefumla kancinci: Ukuba uhlala uphefumla kancinci, naxa usebenza kancinci okanye uphumle, kusenokuba sisizathu sokuxhalaba.I-Plaque buildup emithanjeni inokuchaphazela ukuhamba kwegazi kwimiphunga, okwenza kube nzima ukuphefumla.Esi sibonakaliso ngamanye amaxesha sikhokelela ekuxilongeni kakubi njengengxaki yokuphefumla kunokuba inxulumene ne-cholesterol ephezulu.

4. Uxinzelelo lwegazi oluphezulu: Uxinzelelo lwegazi oluphezulu, okanye uxinzelelo lwegazi oluphezulu, ludla ngokunxulunyaniswa namanqanaba aphezulu e-cholesterol.I-Plaque buildup kwi-artery ayithinteli ukuhamba kwegazi kuphela, kodwa ibeka uxinzelelo olongezelelweyo entliziyweni, kubangela ukuba uxinzelelo lwegazi lunyuke.Ngelixa uxinzelelo lwegazi oluphezulu lunokuba nezizathu ezininzi, ukuba nokwenzeka kwe-cholesterol ephezulu njengomba osisiseko kufuneka kuqwalaselwe.

5. Kwiimeko ezinqabileyo, abantu abane-cholesterol ephezulu banokuphuhlisa i-cholesterol ethambileyo, etyheli ebizwa ngokuba yi-xanthomas eluswini lwabo.Ezi zidiphozithi zivela ikakhulu kwiinkophe nezijikelezileyo njengamabala asicaba, atyheli.Nangona kungenabuhlungu, ubukho babo kufuneka bulumkise abantu malunga nokuba nokwenzeka kwamanqanaba aphezulu e-cholesterol.

Indlela yokunciphisa i-cholesterol ngokwemvelo?

Yamkela ukutya okunempilo yentliziyo

Esinye sezitshixo zokwehlisa i-cholesterol ngokwemvelo kukutya ukutya okunentliziyo.Ukongeza ukutya kulandelayo kwisidlo sakho kunokuphucula amanqanaba e-cholesterol:

-Ukutya okucebileyo kwi-fiber e-soluble, njenge-oats, iimbotyi, iziqhamo kunye nemifuno, kunceda ukunciphisa i-LDL (embi) i-cholesterol.Ifayibha enyibilikayo ibophelela kwi-cholesterol kwinkqubo yokwetyisa, ithintela ukuba ifunxe egazini.

-Ukutya okucebileyo kwi-omega-3 fatty acids, njengentlanzi enamafutha (i-salmon, ityhuna), i-walnuts kunye nembewu yeflakisi, enokunciphisa amanqanaba e-triglyceride.

 -Amantongomane afana nealmonds, i-pistachios kunye ne-walnuts ziye zaboniswa ukuphucula iprofayili ye-cholesterol epheleleyo.

-Sebenzisa i-oyile yokupheka enempilo kwaye uphelise okanye unciphise ukusetyenziswa kweoli yokupheka engekho mpilweni, njengeoli yemifuno okanye i-lard.Endaweni yoko, khetha iioyile zokupheka ezisempilweni njenge-olive okanye i-avocado oil.Ezi oli ziqulethe amafutha e-monounsaturated, anceda ukuthoba amanqanaba e-cholesterol ye-LDL.

-Khetha amafutha anempilo, kungekhona onke amanqatha adalwe ngokulinganayo;ngoko ke, kubalulekile ukugxila ekutyeni amafutha anempilo.Nciphisa indlela otya ngayo amafutha kunye namafutha ahluthayo, adla ngokufumaneka kwiimveliso zezilwanyana ezifana nobisi nenyama.Amafutha eTrans zioyile eziguqulwa zibe ngamafutha aqinileyo ngexesha lokwenziwa kokutya kwaye afumaneka ikakhulu kukutya okucutshungulweyo okufana neempahla ezibhakiweyo zorhwebo.

-Ukunciphisa ukutya kweswekile.Izifundo ezifanelekileyo zibonise ukuba i-sugar intake ephezulu ihambelana ne-triglycerides ephezulu, i-cholesterol ye-LDL kunye namazinga e-cholesterol epheleleyo, ngoko kukulungele ukuphepha ukutya kunye neziphuzo eziphezulu kwishukela eyongezelelweyo kunye noshukela ococekileyo.khetha.

Hlala usebenza

Ukuzilolonga rhoqo akulunganga nje ukuhlala usempilweni, kodwa kukwadlala indima ebalulekileyo ekulawuleni amanqanaba e-cholesterol.Ubuncinane imizuzu engama-30 yomthambo kangangeentsuku ezininzi veki nganye inceda ekwandiseni iHDL (elungileyo) icholesterol, enceda ekususeni iLDL cholesterol egazini.Imisebenzi efana nokuhamba ngokukhawuleza, ukukhwela ibhayisekile, ukuqubha, kunye nokubaleka zizo zonke iindlela ezilungileyo zokufumana intliziyo yakho impompe.

Yeka ukutshaya kunye nokusela utywala obuphakathi

Ukutshaya kuhambelana nezifo ezininzi ezingapheliyo, kubandakanywa amanqanaba aphantsi e-HDL kunye ne-triglycerides ephezulu, kunye neemeko zempilo ezifana nokuhluleka kwentliziyo kunye nesifo senhliziyo.Ukongezelela, ukuselwa kotywala ngokulinganisela kunxulunyaniswa nokwanda kwamanqanaba e-HDL cholesterol.Kuyacetyiswa ukuba kuncitshiswe ukuselwa kotywala kumanqanaba aphakathi, ukuya kuthi ga kwisiselo esinye ngosuku kubasetyhini kunye neziselo ezimbini ngosuku kumadoda.Nangona kunjalo, ukusetyenziswa kotywala ngokugqithiseleyo kunokuba nemiphumo emibi kumanqanaba e-cholesterol kunye nempilo yonke, ngoko ke ukusela ngokumodareyitha kubalulekile.

Indlela yokunciphisa i-cholesterol ngokwemvelo?

Ukubeka phambili ulawulo lobunzima

Ukugcina ubunzima obunempilo kubalulekile ukulawula ngokufanelekileyo amanqanaba e-cholesterol.Ukulahlekelwa ubunzima obugqithisileyo, ngakumbi malunga nesinqe sakho, kunokunceda ukuphucula iprofayili yakho ye-cholesterol.Hlanganisa ukutya okunokulinganisela kunye nokuzivocavoca rhoqo ukuze ufezekise ukulahleka kwesisindo esizinzileyo kunye nokuphucula impilo yenhliziyo yonke.

Ziqhelise ukulawula uxinzelelo

Ukuxinezeleka kunokukhokelela kwiingxaki ezahlukeneyo zempilo, kubandakanywa amanqanaba e-cholesterol angenampilo.Ukuzibandakanya kwiindlela zokunciphisa uxinzelelo ezifana nokucamngca kunye neyoga kunokunceda ukunciphisa i-cholesterol ngokunciphisa amanqanaba ehomoni yoxinzelelo.Ukongeza, ukulawula uxinzelelo kunokukhuthaza ukulala okungcono, okubalulekileyo kwimpilo yentliziyo yonke.

Izongezo ezinokuthi zincede ukwehlisa iCholesterol

 

Ukugcina amanqanaba e-cholesterol enempilo kubalulekile kwimpilo yonke, njengoko amanqanaba aphezulu e-cholesterol angakhokelela ekunyuseni ingozi yesifo senhliziyo kunye nezinye iingxaki zenhliziyo.Ngelixa ukwamkela indlela yokuphila enempilo, kubandakanywa umthambo rhoqo kunye nokutya okunokulinganisela, kusisiseko solawulo lwe-cholesterol, izongezo ezithile zokutya zinokubonelela ngamandla amakhulu.

 1. Omega-3 fatty acids

I-Omega-3 fatty acids, edla ngokufunyanwa kwiintlanzi ezinamafutha ezifana nesalmon, mackerel, kunye nesardadi, ziyaziwa ngeenzuzo zazo ezininzi zempilo.Ukudibanisa la mafutha acids ekudleni kwakho ngokusebenzisa izongezo okanye ukutya intlanzi kunokunceda ukunciphisa amanqanaba e-triglyceride kunye nokunyusa amanqanaba e-cholesterol ye-HDL (elungileyo).I-Omega-3 fatty acids nayo ineempawu ezichasayo ezinceda ukuthintela ukubunjwa kwe-plaque kwi-arteries, inceda ngakumbi ukuphucula impilo ye-cardiovascular.

2. Igalikhi

Igalikhi kudala isaziwa ngezibonelelo zayo ezininzi zempilo, kubandakanya amandla ayo okunciphisa amanqanaba e-cholesterol.I-Allicin, i-compound esebenzayo kwigalikhi, ibonakaliswe ukunciphisa ukuveliswa kwe-cholesterol kwisibindi kwaye inqanda i-oxidation ye-LDL cholesterol.Ukongeza igalikhi eluhlaza okanye ephekiweyo ekutyeni kwakho okanye ukuthatha isongezelelo segalikhi kunokuphucula iphrofayili yakho ye-cholesterol, iyenze ibe lula kwaye ifikeleleke kwisicwangciso sakho solawulo lwe-cholesterol.

Izongezo ezinokuthi zincede ukwehlisa iCholesterol

3.Oleoylethanolamide

I-OEA yimolekyuli eyenzeka ngokwemvelo emzimbeni wethu esebenza njengemolekyuli yomqondiso kwiinkqubo ezahlukeneyo zomzimba.Idlala indima ebalulekileyo ekulawuleni ukulingana kwamandla, ukuthanda ukutya, kunye ne-lipid metabolism.I-OEA iveliswa ikakhulu kumathumbu ethu amancinci, kodwa inokufumaneka nakwamanye amalungu kunye nezicubu.

I-OEA inokulawula amandla e-cholesterol metabolism.Izifundo ezininzi zibonise ukuba i-OEA inokuchaphazela amanqanaba e-cholesterol ngokuchaphazela ukuhlanganiswa kwayo, ukuthuthwa, kunye nokufunxa emzimbeni.Uphononongo kwiimodeli zezilwanyana lubonise ukuba ulawulo lwe-OEA luyawehlisa amanqanaba e-cholesterol, ngakumbi i-LDL (i-low-density lipoprotein) i-cholesterol, i-cholesterol "embi".

I-OEA ikwenza oku ngokuvula izamkeli ezithile zenyukliya emathunjini, kuquka i-PPAR-alpha (i-peroxisome proliferator-activated receptor alpha).Xa i-PPAR-alpha ivuliwe, ivuselela ukuchithwa kwe-fatty acids, ngaloo ndlela inciphisa ukuveliswa kwe-cholesterol, ngakumbi kwisibindi.Ukongeza, i-OEA inokuphucula ukukhutshelwa kwe-cholesterol emzimbeni, iqhubekisela phambili isiphumo sayo sokwehlisa i-cholesterol.

Ukongeza, i-OEA iphucula ubuntununtunu be-insulin kwaye ilawula imetabolism ye-glucose, zombini ezo zinto zibalulekileyo ekugcineni amanqanaba e-cholesterol enempilo.Ngokulawula ezi nkqubo ze-metabolic, i-OEA ikhuthaza ngokungathanga ngqo iphrofayili ye-lipid enempilo kwaye inciphisa umngcipheko weengxaki ezinxulumene ne-cholesterol.

4. Palmitoylethanolamide

ICholesterol yinto enamafutha eveliswa ngokwemvelo yimizimba yethu kwaye ikwafumaneka ekutyeni okuthile.Idlala indima ebalulekileyo kwimisebenzi yomzimba efana nokuveliswa kweehomoni kunye neembumba zeeseli.

Uphando lubonisa ukuba i-PEA inokuthintela ukuveliswa kwe-cholesterol kwiiseli zesibindi.Ngokwenza njalo, kunokunceda ukunciphisa amanqanaba e-cholesterol yonke kunye nokunciphisa umngcipheko wesifo senhliziyo.Impembelelo enokuthi yehlise i-cholesterol ye-PEA kucingelwa ukuba ibangelwe kukukwazi ukwenza ii-receptors ezithile ezilawula i-cholesterol metabolism.

Ukongezelela, i-PEA ifunyenwe inezixhobo ezichasayo.Ukudumba kudlala indima ebalulekileyo ekuphuhliseni i-atherosclerosis, isifo apho i-cholesterol plaque ikhula kwi-artery, ebangela ukunciphisa ukuhamba kwegazi kunye nokwandisa ingozi yesifo senhliziyo.Ngokunciphisa ukuvuvukala, i-PEA inokunceda ukugcina imithambo esempilweni kwaye ithintele ukwakhiwa kwe-cholesterol.

Umbuzo: Ngaba amayeza endalo okanye izongezelelo ziyayithoba i-cholesterol?
A: Amanye amayeza endalo kunye nezongezelelo zinokuba neziphumo ezinokuthi zehlise i-cholesterol, kodwa ukusebenza kwazo kuyahluka.Kucetyiswa ukuba udibane nengcali yezempilo ngaphambi kokuba uqale nawaphi na amayeza endalo okanye izongezo zokuqinisekisa ukhuseleko kunye nokusebenza kwazo.

Q: Kuthatha ixesha elingakanani ukubona iziphumo zokutshintsha kwendlela yokuphila ukwehlisa i-cholesterol ngokwemvelo?
IMPENDULO: Ixesha lokubona iziphumo kutshintsho lwendlela yokuphila liyohluka kumntu nomntu.Ngokuqhelekileyo, ukuphuculwa okubalulekileyo kumanqanaba e-cholesterol kunokubonwa ngaphakathi kwe-3 ukuya kwiinyanga ze-6 zokwenza utshintsho oluqhubekayo lwempilo enempilo.

Ukuziphendulela: Eli nqaku lelolwazi ngokubanzi kuphela kwaye akufanele lithathwe njengeliphi na icebiso lonyango.Olunye ulwazi lweposti yebhlog luvela kwi-Intanethi kwaye alunamsebenzi.Le webhusayithi inoxanduva kuphela lokuhlela, ukufomatha kunye nokuhlela amanqaku.Injongo yokudlulisa ulwazi olongezelelekileyo ayithethi ukuba uyavumelana neembono zayo okanye uqinisekise ubunyani bomxholo wayo.Soloko udibana nengcali yezempilo ngaphambi kokuba usebenzise naziphi na izongezo okanye wenze utshintsho kwirejimeni yokhathalelo lwempilo.


Ixesha lokuposa: Nov-27-2023